Lood in bodem

(Ver)bouwplannen? De grond moet schoon genoeg zijn

Dit kan per plan verschillen. En dit hangt af van de functie van het gebouw dat gebouwd wordt. Bijvoorbeeld: voor een woning moet de grond schoner zijn dan voor een bedrijfsgebouw. Voor een omgevingsvergunning is daarom een Bodemtoets nodig.

Volg de gebruiksadviezen op

Woont u in een gebied met lood, dan kunt u de gebruiksadviezen opvolgen. Lood komt alleen het lichaam in via hand-mondcontact, oftewel; door het ‘eten’ van aardedeeltjes uit loodhoudende bodem. Door het binnen krijgen van aardedeeltjes te voorkomen, wordt het risico voor jonge kinderen aanzienlijk beperkt. Zoals het wassen van handen na het buitenspelen, de zandbak van schoon(wit) zand voorzien en zo meer. In de flyer Let op lood of dit informatiefilmpje vindt u meer gebruiksadviezen.

Meer informatie vindt u op de website van de provincie of in de informatiefolder Let op Lood van de Provincie Utrecht. Hieronder kunt u de informatie uit de folder lezen.

Let op lood

De bodem in de provincie Utrecht is een stuk schoner dan vroeger. Toch is de grond nog niet overal schoon. Door huishoudelijk en industrieel gebruik in het verleden komt lood op verschillende plekken voor in de bodem. Als kinderen op die grond spelen kunnen zij lood binnenkrijgen. Inname van lood kan nadelige effecten hebben op de gezondheid. Kinderen van nul tot zes jaar lopen hierbij het meeste risico. In deze folder leest u meer over de aanpak van loodverontreiniging en vindt u adviezen om risico’s te minimaliseren.

Lood en gezondheid

Lood kan een risico vormen als je het inslikt. Vooral jonge kinderen tot en met 6 jaar zijn gevoelig voor lood. Dat komt doordat lood effect heeft op de hersenen en de hersenen bij jonge kinderen nog in ontwikkeling zijn. Daarnaast kunnen jonge kinderen meer lood binnenkrijgen doordat zij vaker vieze handen (met verontreinigde grond) in hun mond stoppen en hun darmen meer lood opnemen. Er zijn al diverse maatregelen uitgevoerd om de hoeveelheid lood in het milieu te verminderen. Toch komt lood nog voor in de bodem en is het mogelijk om direct met lood in de bodem in contact te komen. Daarom informeren de provincie, gemeenten, omgevingsdiensten en GGD’en ouders en verzorgers van jonge kinderen over de maatregelen waarmee loodinname kan worden beperkt. Hoe minder lood kinderen binnenkrijgen, hoe beter. Buitenspelen is en blijft goed, fijn en gezond voor een kind.

Hoe kun je lood binnekrijgen?

Vooral jonge kinderen tot zes jaar kunnen lood uit de bodem binnenkrijgen. Dat komt doordat zij bij het buitenspelen vieze vingers in hun mond steken. De gronddeeltjes die zo in hun mond terechtkomen, kunnen ze doorslikken. Lood kan ook worden opgenomen in het lichaam door groenten die op vervuilde grond worden geteeld. Als iemand groenten uit eigen tuin eet, kan dat een bijdrage leveren aan de hoeveelheid lood in het lichaam. Als een woning nog loden waterleidingen bevat, krijgen bewoners via het drinkwater ook lood binnen.

Wat kan ik doen?

• Laat uw kinderen hun handen wassen na het buitenspelen.
• Laat kinderen niet op onbedekte verontreinigde bodem (“kale bodem”) spelen. Bedek de bodem met gras, struiken of vaste planten. Een kunstgrasmat of bestrating, bij voorkeur waterdoorlatend, zorgt ook voor een goede bedekking
• Kies voor een zandbak met schoon wit zand.
• Kweek groente en fruit in plantenbakken met schone grond (potgrond of tuinaarde).
• Was zelf uw handen na het tuinieren in eigen tuin en voor het eten.
• Was zelfgekweekte groenten en fruit grondig.
• Ga de inloop van grond in huis tegen door schoenen uit te doen bij het naar binnen lopen.
• Stofzuig of dweil regelmatig uw huis.
• Vervang loden waterleidingen.

Hoe komt lood in de bodem?

Door de eeuwen heen is er in heel Nederland veel lood gebruikt in huishoudens en in industrieën. Bijvoorbeeld in verf, maar ook in waterleidingen. Ook in het landelijk gebied is bij ophogingen gebruik gemaakt van grond en slib waar lood in zat. Zoals de toemaakgronden in het veenweidegebied. In Nederland is hierdoor in veel gebieden lood in verschillende concentraties aanwezig in de bodem. Om inname te voorkomen zijn er in het verleden diverse maatregelen uitgevoerd om de hoeveelheid lood in het milieu te verminderen. Er zijn nog steeds veel plaatsen waarvan bekend is dat er verhoogde loodgehalten in de bodem kunnen voorkomen. Het betreft vaak grote oppervlakten waarbij er geen duidelijke grens is tussen schone en verontreinigde grond. Daarom weten we niet altijd precies waar het lood in de bodem zit. Hoge concentraties lood in de bodem hoeven op zich geen probleem te zijn, als men het maar niet binnenkrijgt. Zorg dat u weet waar lood mogelijk voorkomt en hoe u ervoor zorgt dat u en uw kinderen geen lood binnenkrijgen. 

Wat doet de Provincie Utrecht?

Provincie Utrecht werkt samen met gemeenten, omgevingsdiensten en GGD. Ze informeren inwoners over de risico’s van lood en geven advies. Ook wordt onderzocht waar lood in de bodem zit. Op www.provincie-utrecht.nl kunt u lezen wat er gedaan wordt op het gebied van bodem- en loodverontreiniging.  

Waar kan ik terecht voor meer informatie?

• Vragen over lood in bodem: Op www.bodemloket.nl kunt u in de meeste gevallen zien of er bij u bodemonderzoek is gedaan. Daarnaast kunt u terecht bij uw gemeente. Verder vindt u informatie op de website van de provincie Utrecht en bij de omgevingsdiensten: www.odru.nl en www.rudutrecht.nl. Mocht er over uw bodem geen informatie zijn, dan kunt u besluiten zelf onderzoek te laten doen door een adviesbureau. Een adviesbureau kan u ook adviseren welke maatregelen getroffen kunnen worden, als er sprake is van een verontreiniging.
• Vragen over lood en gezondheid: Team Milieu en Gezondheid, GGD regio Utrecht, www.ggdru.nl.

Uitgave van

Provincie Utrecht
Postbus 80300
3508 TH Utrecht  

T 030 25 89 111