Monument verbouwen of slopen

Als u een monument wilt verbouwen, herstellen of slopen, heeft u meestal een omgevingsvergunning nodig. U vraagt de omgevingsvergunning aan via het Omgevingsloket.

Een monument is een beschermd bouwwerk. Wilt u een monument verbouwen, herstellen, aanpassen of slopen? Dan heeft u meestal een vergunning nodig. Dit is een omgevingsvergunning voor een monument.

Voor gewoon onderhoud hoeft u geen vergunning aan te vragen. Gewoon onderhoud is alles waarbij het uiterlijk van de binnenkant of de buitenkant van het pand niet verandert. Bijvoorbeeld:

  • het bijhouden van het schilderwerk in dezelfde kleur
  • kleine reparaties met de oorspronkelijke materialen

Ook aanpassingen binnen in het monument kunnen vaak zonder vergunning. Bijvoorbeeld het verwijderen van een niet-historische keuken of plafond. Heeft uw monument onderdelen die geen monumentale waarde hebben? Bijvoorbeeld een nieuwe schuur? Dan zijn de bouwactiviteiten aan deze onderdelen ook vaak vergunningsvrij.

Er zijn 2 procedures bij het aanvragen van een omgevingsvergunning. De uitgebreide procedure geldt voor rijksmonumenten of als de gemeente een natuurtoets doet.

Voor alle andere wijzigingen geldt de gewone procedure.

U heeft een vergunning voor een monument nodig, als:

  • u eigenaar bent van een pand of terrein dat is aangewezen als beschermd monument, en
  • u het monument wilt restaureren, grondig verbouwen of slopen

Wanneer een vergunning voor een monument nodig is, vraagt de gemeente advies aan de gemeentelijke monumentencommissie.

Als u een omgevingsvergunning aanvraagt, dan betaalt u meestal niet alleen de kosten voor de omgevingsvergunning. Vaak brengt de gemeente ook plankosten in rekening. Dit zijn kosten voor voorbereiding van en toezicht op de aanleg van voorzieningen. Bijvoorbeeld groenvoorzieningen, nieuwe wegen of het dempen van sloten.

U vraagt de omgevingsvergunning aan bij het Omgevingsloket online. Vragen over vergunningvrije werkzaamheden kunt u aan de gemeente stellen.

Gewone procedure: u krijgt de beslissing binnen 8 weken. Deze termijn kan de gemeente eenmaal verlengen met 6 weken.

Uitgebreide procedure: u krijgt de beslissing binnen 6 maanden. Deze termijn mag de gemeente met 6 weken verlengen.

Neem contact op met de gemeente om uw plannen te bespreken. Doe dit ruim voordat u de vergunning aanvraagt. Zo heeft uw aanvraag meer kans van slagen.

Zo vraagt u een omgevingsvergunning voor een monument aan:

  • Ga naar het Omgevingsloket.
  • Doe de vergunningcheck. U kunt de vergunning daarna meteen aanvragen.
    • voor uzelf: met DigiD
    • voor een bedrijf: met eHerkenning
  • Mogelijk heeft u de volgende stukken nodig:
    • een bouwrapport of een cultuurhistorisch rapport
    • een bouwbestek
    • foto’s
    • een situatieschets
    • een korte beschrijving van het te slopen gebouw
    • een tekening van het gebouw met de maten (bijvoorbeeld een oude bouwtekening)
  • De monumentencommissie van de gemeente beoordeelt uw aanvraag. 

Bij een gewone procedure maakt u bezwaar bij de gemeente. Bij een uitgebreide procedure geeft u uw mening (zienswijze) over het ontwerpbesluit.

Doe dit binnen 6 weken. Bent u het daarna niet eens? Dan kunt u in beroep gaan bij de rechtbank. Eventueel kunt u daarna nog in hoger beroep gaan.

Is er niet gereageerd binnen de beroepstermijn van 6 weken? Dan is de vergunning definitief.

Heeft u in 2023 een vergunning aangevraagd? Dan gelden voor u mogelijk andere regels.

U deelt persoonsgegevens met ons. Wij gaan daar zorgvuldig mee om. U leest er meer over in onze privacyverklaring en privacyrechten.